1.1 Kinderopvangtoeslagaffaire (KOT)
Als gevolg van de kinderopvangtoeslagenaffaire is door het Rijk gevraagd gedupeerden ruimhartig
tegemoet te komen bij het compenseren van de gevolgen van de affaire. Het Rijk vergoedt de kosten via een Specifieke Uitkering (SPUK) regeling. De inwoners die zich hebben gemeld bij het opgerichte steunpunt worden daar waar mogelijk geholpen. Men wordt op vijf leefgebieden ondersteund: wonen, werk, inkomen, schulden en gezin. Enerzijds worden kosten gemaakt voor minimabeleid en bijzondere bijstand (raming € 850.000) en anderzijds is sprake van € 407.000 aan uitvoeringskosten.
1.2 SPUK Inburgering
De gemeente ontvangt een SPUK Inburgering voor uitvoering van de Wet Inburgering. Dit wordt ingezet voor bijvoorbeeld het inkopen van leerroutes, maatschappelijke begeleiding, organiseren van het traject rond de participatieverklaring (PVT) en de Module Arbeidsmarkt en Participatie (MAP). Het opgenomen bedrag in de begroting was te hoog en wordt bijgesteld naar de beschikking voor het jaar 2023.
1.3 Kansen voor de toekomst - Amstelveenpas
In de nota “Uitvoeringsprogramma 2023: kansen voor de toekomst” is per jaar € 2,25 miljoen gereserveerd voor het sociaal domein voor 2024 t/m 2026. Vanuit deze middelen wordt incidenteel voor 2024 € 100.000 toegevoegd aan het budget voor de doorontwikkeling van de Amstelveenpas.
1.4 Dagbesteding en Individuele begeleiding
In de perspectiefnota 2024 is voor 2023 en verder een budget van € 290.000 opgenomen voor dagbesteding en individuele begeleiding. Dit budget is volledig op individuele begeleiding opgenomen. Via deze tijdvak wordt voorgesteld om structureel € 100.000 op het taakveld Dagbesteding op te nemen en daarmee het taakveld Begeleiding structureel te verlagen.
1.5 Transitieplan doordecentralisatie bescherm wonen
Zie toelichting 1.6 bij hoofdstuk Financiële afwijkingen.
1.6 Openbare geestelijke gezondheidszorg
De gemeente Amstelveen ontvangt vanuit de gemeente Amsterdam een decentralisatie uitkering openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ). Het ontvangen bedrag ligt structureel € 28.000 hoger dan wat er in de begroting is opgenomen. Het bedrag voor de hiermee samenhangende uitgaven wordt eveneens verhoogd met € 28.000.
1.7 Blokhuismiddelen aanpak economische dakloosheid
Gemeenten zijn sinds 2021 verantwoordelijk om inwoners die economisch dakloos zijn geworden te ondersteunen. De aanpak economische dakloosheid is een preventieve aanpak waarbij voorkomen wordt dat inwoners die dakloos raken direct in een neerwaartse spiraal terecht komen. De ondersteuning aan deze groep bestaat vooral uit begeleiding, eventueel in combinatie met opvang in een tijdelijke woonvoorziening. De regionale € 4 miljoen uit de Blokhuismiddelen die in 2021 ontvangen is, zal eind 2023 nagenoeg verbruikt zijn aan kosten die samenhangen met begeleiding, opvang en verbouwingen. Er wordt € 617.000 ingezet in 2024 voor een verbouwing van een kantoorpand.
1.8 Aanpak economische dakloosheid
Eind juli 2023 is duidelijk geworden dat de Amstelland gemeenten met ingang van 2023 via Amsterdam structureel (in ieder geval tot en met 2026) € 1,0 miljoen per jaar vervolgmiddelen voor de aanpak economisch dakloosheid zullen ontvangen. Over 2023 wordt dus ook nog € 1,0 miljoen (deels met terugwerkende kracht) gestort. Amstelveen is de regionale penvoerder op dit onderwerp.
Er is nog geen definitieve bestemming voor dit bedrag over 2023. Er wordt in ieder geval € 200.000 doorgeschoven naar 2024 ter dekking van de structurele kosten in 2024. Het restant van € 800.000 zou kunnen worden benut om in te zetten voor verbouwing van nog een pand. Dit idee moet nog regionaal bestuurlijk worden afgestemd. Of dit bedrag volledig in 2023 zal worden uitgegeven is op dit moment niet in te schatten.
Door de extra middelen die Amstelveen de komende vier jaar ontvangt van gemeente Amsterdam, zijn de middelen (€ 265.000 neutraal) uit de Perspectiefnota 2023 niet meer benodigd.
1.9 "Tien werkafspraken in de wijk"
Met de doordecentralisatie van beschermd wonen zal Amstelland meer kwetsbare inwoners zelfstandige woningen bieden. Dit zal gebeuren op basis van de Housing First methode, waarbij cliënten zelfstandig wonen met ambulante begeleiding en op de eigen woonplek de rust voelen om te werken aan herstel. De ‘tien werkafspraken’ is een set van afspraken waarmee duidelijk is welke rol en verantwoordelijkheid elke partij heeft bij de uitvoering van dit proces. De Amstelland gemeenten ontvangen via Amsterdam (vanuit ZonMW subsidie) een bijdrage. Dit dekt 60% van de kosten die betaald moeten worden voor de uitrol van dit project. De overige 40% betalen de Amstelland gemeenten zelf.
1.10 Combinatiefuncties Sport
In de begroting was structureel € 197.000 opgenomen voor de combinatiefuncties Sport als onderdeel van de bijdrage aan AmstelveenSport. Dit budget wordt met ingang van 2023 niet meer via de algemene uitkering verstrekt, maar is nu opgenomen in de Brede SPUK GALA. Via de meicirculaire is deze taakstelling verwerkt op taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie.
1.11 Zwemregeling zomer 2023
Amstelveenpashouders konden deze zomer gratis naar de Meerkamp, een idee vanuit de cliëntenraad minima. Dit draagt, naast een fijne vakantie, bij aan ontspanning en beweging. Hier is 1.581 keer gebruik van gemaakt. Inclusief communicatiekosten komt dit op € 20.000. Hiervoor vindt een overheveling plaats vanuit budget Gezond in Amstelveen naar inkomensregelingen.
1.12 Integraal Zorg Akkoord (SPUK IZA)
Voor de uitvoering van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) geeft het rijk vanaf 2023 een SPUK IZA uit. Dit is een regionale uitkering, waarvoor Amstelveen namens de Amstelland gemeenten mandaathouder is. Om de zorg op termijn voor iedereen toegankelijk te houden, kwalitatief goed en betaalbaar is landelijk het Integraal Zorg Akkoord (IZA) 2023-2026 gesloten, waarin oplossingsrichtingen worden geschetst. Belangrijke speerpunten die aan de gemeenten raken zijn onder andere:
- Regionale samenwerking
- Samenwerking sociaal domein, huisartsenzorg en GGZ
- Gezond leven en preventie.
Het akkoord brengt vanaf 2023 extra middelen voor gemeenten met zich mee voor het uitvoeren van de SPUK IZA. Voor 2023 ontvangt de gemeente Amstelveen namens de regio € 1.155.000. Deze kunnen niet volledig worden uitgegeven in 2023 en mogen ook niet worden overgeheveld. Een deel van deze middelen moet daarom worden terugbetaald aan het rijk.
Voor de jaren 2024-2026 wordt een regionale aanvraag voorbereid waarmee per jaar ook € 1.155.000 voor de regio beschikbaar komt. De verwachte uitgaven voor 2023 zullen uitkomen op € 400.000.
1.13 Gezond en Actief Leven Akkoord (SPUK GALA)
Onderdeel van het Integraal Zorgakkoord is dat mensen geholpen worden met een gezonde manier van leven. Dit is uitgewerkt in het Gezond en Actief Leven Akkoord. Gemeenten ontvangen per 2023 een brede specifieke uitkering (SPUK) voor programma's op het terrein van gezondheid. De thema's die in GALA centraal staan, komen sterk overeen met de thema's die benoemd worden in de nota sociaal domein. Vanuit SPUK GALA gaat het om een bedrag van € 1,25 miljoen voor 2023, € 1,24 miljoen voor 2024, € 1,24 miljoen voor 2025 en voor 2026 € 0,98 miljoen.
Voor het SPUK GALA wordt 31 oktober 2023 een Plan van Aanpak 2024-2026 ingediend. Op dit moment is er daarom nog geen inzicht welk effect deze SPUK middelen op de reguliere begroting heeft. In de Perspectiefnota 2025 inclusief 1ste tijdvak 2024 wordt het meerjaren financieel beeld 2024-2026 verwerkt, inclusief het effect op de reguliere begroting.
1.14 Domein Overstijgend Samenwerken (SPUK DOS)
Op 13 september 2023 heeft het Ministerie van VWS aan Amstelveen een specifieke uitkering (SPUK) toegekend van € 457.000 in het kader van de SPUK domeinoverstijgend samenwerken (DOS) 2023. De middelen zijn beschikbaar gesteld voor een experiment van stichting Brentano Amstelveen en Participe Amstelland genaamd: van Ouderenzorg naar Samenzorg - collectieve preventie in de Wijk.
Het centrale doel van het experiment is om (kwetsbare) oudere inwoners zo lang mogelijk thuis te laten wonen en de behoefte aan Zorg in het kader van de Wet Langdurige Zorg zo lang mogelijk uit te stellen of te voorkomen. Verder beoogt het experiment onder andere een positief effect op de kwaliteit van leven van oudere inwoners en/of diens naasten en het verminderen van de druk op de arbeidsmarkt en informele (mantel) zorg.
De aanvraag van de uitkering is tot stand gekomen in samenwerking met Zorgkantoor Zorg en Zekerheid die positief heeft geadviseerd op de aanvraag richting het rijk. De middelen dienen in 2023 te worden besteed en verantwoording vindt plaats via de SISA-bijlage.
1.15 Social trial
Vanaf 2020 neemt de gemeente deel aan de social trial Sociale Benadering Dementie, waarin samen met onze ketenpartners wordt geëxperimenteerd met een andere manier van ondersteunen van mensen met dementie. In 2023 wordt van ZonMW een aanvullende bijdrage van € 240.000 ontvangen voor een verlenging van de trial met 18 maanden. Deze middelen zullen in 2023 geheel worden ingezet ten behoeve van de uitvoering van social trial.
1.16 Vergroten gemeentelijke rol Maatschappelijk Vastgoed
Zie toelichting bij nummer 5.5.